Çocukluk ve gençliğimin başlangıç yıllarında cumhuriyetin benim için ne ifade ettiğini düşündüğümde aklımda kalanlar çok fazla değil; sokakta elimizde bayrak “Yaşasın Cumhuriyet” nidaları, katılabildiysek Vatan Caddesinde gerçekleştiren kutlama törenleri, okulda söylenen cumhuriyet içerikli şiirler, müsamereler, hava kararınca gidilen fener alayları, patlatılan havai fişekler, yakılan maytaplar ve de ders yılının başlamasının hemen sonrasında gelen kısa bir tatil…
Günümüzden 100 yıl önce I.Dünya Savaşının hemen sonrasında toprakları işgal edilen bir ülkede güneş gibi doğmak, muzaffer bir ordunun başkomutanı olarak sivil hayata geçiş için cumhuriyeti ilan etmek, tüm dünyada diktatörlükler dönemi yaşanırken cumhuriyeti savunmak ancak çok özel bir vatan sevgisiyle mümkündür düşüncesindeyim.
Cumhuriyetin bize ne kazandırdığı, yıkılan devasa bir imparatorluğun kalıntılarından bugün ulaştığımız seviye konusunda çok fazla kaynak bulabilir, her bir fikrin ve devrimin, çağdaşlığa ulaşmak konusunda nasıl bir çarpan etkisi yaptığını araştırır, anlamaya çalışır, değerlendirir ve çevremize aktarabiliriz. Ancak bu sentezi nasıl yapacağımız konusunda, farklı zaman ve ortamlarda söylediği özdeyişlerle Atatürk zaten bize yol göstermektedir. “ Az zamanda büyük işler yaptık. Bu işlerin en büyüğü Cumhuriyettir”, “ Çağdaş bir cumhuriyet kurmak demek, milletin insanca yaşamasını bilmesi, insanca yaşamanın neye bağlı olduğunu öğrenmesi demektir.” , “ Türk milletinin tabiat ve adetlerine en uygun idare, Cumhuriyet idaresidir. “ , “ Demokrasi ilkesi egemenliğin millette olduğunu başka yerde olamayacağını gerektirir. Demokrasinin tam ve en belirgin hükümet şekli Cumhuriyettir. “ ifadeleri cumhuriyetin kurulma amacını tarif eder.
Cumhuriyetin hedeflerini öğrenmek için ise şu özdeyişlere odaklanmamız gerekir.. “ Hiçbir zaman hatırınızdan çıkmasın ki, Cumhuriyet sizden fikri hür, vicdanı hür irfanı hür nesiller ister. “, “ Cumhuriyet, ahlaki fazilete dayanan bir idaredir. Cumhuriyet faziletli ve namuslu insanlar yetiştirir,”, “ Cumhuriyetçilik ve toplumsal inkılap, laiklik ve yenilikseverlik, Türk’ün öz malı ve özelliği haline geldiğini görmek benim için büyük bir bahtiyarlık olacaktır. “
Cumhuriyetin kalıcı olması, yer edinmesi ve Cumhuriyete sahip çıkılması gerekliğini de bulacağımız özdeyişler ise “ Cumhuriyeti, onun gereklerini yüksek sesle anlatınız. Cumhuriyet ilkelerini sevdiriniz. Bunu kalplere yerleştirmek için hiçbir fırsatı ihmal etmeyiniz. “ , “ Cumhuriyetimiz öyle zannolunduğu gibi zayıf değildir. Cumhuriyet bedava da kazanılmış değildir., bunun için kan döktük, her tarafta kırmızı kanımızı akıttık. “ ve de “BENİM NACİZ VÜCUDUM, BİR GÜN ELBET TOPRAK OLACAKTIR. FAKAT TÜRKİYE CUMHURİYETİ İLELEBET PAYİDAR KALACAKTIR.” olarak sıralanabilir.
İstiklal madalyalı bir gazinin torunu ve cumhuriyet sevgisini yüreğinde gururla taşıyan bir vatansever olarak, dünya var oldukça yaşaması dileğiyle Cumhuriyetimizin 100. Yılını kutluyor, Mustafa Kemal Atatürk’ü, silah arkadaşlarını, şehit ve gazilerimizi rahmet, minnet ve saygıyla anıyorum.
Orhon Atameriç
USDF Başkanı 2023-2025